start

Bożena Wojciechowska

 

 „Cymelia* w księgozbiorze klemensowskim rodziny Zamoyskich” to wystawa unikatowych egzemplarzy z tego księgozbioru1, które mieli okazję obejrzeć uczniowie klasy 5B w dniu 26 października w Książnicy Zamojskiej.

O wystawionych zbiorach oraz historii księgozbiorów rodziny Zamoyskich opowiadała w zajmujący sposób Pani Marzena Rosiak2.

Uczniów szczególnie zainteresowały księgi historyczne, ale także popisy, czyli wydane drukiem sprawozdania z działalności szkół, zawierające szczegółowy program egzaminu publicznego. Druki te pochodzą z początku XIX w. z 12 szkół.

          

 

Wyeksponowano również dokumenty wydrukowane w Drukarni Akademii Zamojskiej, w tym książki historyczne m. in. z 1615 roku: „Historia Polonica Ioannis Dlugossi seu Longini […] in tres tomus digesta Dobromili In Officina Ioannis Szeląga”, 1615 , Stanisława Kobierzyckiego (1600-1663 dzieje panowania króla Władysława IV („Historia Vladislai Poloniae et Sueciae Principis”, 1655 (monografa królewska), praca Adama Naruszewicza: „Historia narodu polskiego” (pełna edycja: Warszawa 1780-1786 t. 1-7). Księgi te posiadają różnorodne zapiski proweniencyjne, na 31 książkach są m.in. Szymona Szymonowica.

Na wystawie znalazły również miejsce:

  • czasopisma z XIX w. których w księgozbiorze klemensowskim jest ponad 200 egz.
  • superekslibrisy, ekslibrisy, pieczątki biblioteki ordynackiej oraz zapiski proweniencyjne w książkach typu: „dublet” …
  • książki z Biblioteki Akademii Zamojskiej: „Bibliotheca Academiae Zamoscensis”, „Donatus Bibliothecae Academiae Zamoscensis”, Legatus Bibliothecae Academiae Zamoscensis.

 Wystawa otwarta jest do końca października.

* Cymelia - bardzo rzadki i cenny druk lub rękopis, w bibliotece przechowywany zwykle w specjalnych warunkach i nie udostępniany powszechnie;      cimelium.

1 Biblioteka Zamoyskich instytucjonalne formy przyjęła dopiero w początkach XIX wieku w Warszawie, a decyzję o kształcie księgozbioru podjął Stanisław Kostka Zamoyski (1775-1856) XII Ordynat Zamojski. Zgromadził w rezydencji w Klemensowie przede wszystkim dzieła nabywane na bieżąco, podczas podróży zagranicznych. W zbiorze tym znajdowały się encyklopedie, bogato ilustrowane albumy z dziedziny geografii, sztuki i historii oraz kolekcje rysunków i grafik. Z czasem część tych zbiorów przeniesiono do Warszawy, jednak po pełnym zorganizowaniu Biblioteki Ordynacji Zamojskiej w Pałacu Błękitnym w Warszawie dublety książek wprowadzanych do inwentarza bibliotecznego, wydzielono i przewieziono do Klemensowa. Zbiór klemensowski w 1956 r. został wywieziony do Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie, a w 2008 r. został złożony jako depozyt w Książnicy Zamojskiej. Tu w ramach projektu „Lubelska Biblioteka Wirtualna” przeprowadzono jego digitalizację, czyli ucyfrowienie. Księgozbiór liczy ponad 12 woluminów od XVI do 1939 roku.

Marzena Rosiak - autorka informacji o księgozbiorze klemensowskim, pracownik Działu Informacji, Bibliografii i Wiedzy o Regionie Książnicy Zamojskiej.

Źródła:

  1. Cymelia [on-line] Słownik Języka Polskiego [dostęp: 27 października 2015] Dostępny w internecie: [http://sjp.pl/cymelia]
  2. Zdjęcia księgozbioru: Książnica Zamojska [on-line] [dostęp: 27 października 2015] Dostępny w internecie: [http://biblioteka.zamosc.pl/page/17/galeria.html]